For Professionals
 
 

Σπονδυλοπλαστική – Κυφοπλαστική

Παπαδόπουλος Δημήτρης Επεμβατικός Ιατρός Πόνου - Fellow of Interventional Pain Practice (FIPP)

Ανανεώθηκε 16 January, 2011

ΓΕΝΙΚΑ

Συμπιεστικά κατάγματα λόγω οστεοπόρωσης συμβαίνουν σε έναν αρκετά μεγάλο αριθμό ανθρώπων ετησίως, είναι συχνότερα από τα κατάγματα του ισχίου κος έχουν σαν αποτέλεσμα την παρατεταμένη ανικανότητα και τον έντονο πόνο.

Μέχρι πρόσφατα οι ιατροί είχαν περιορισμένες θεραπευτικές επιλογές για την αντιμετώπιση των καταγμάτων της σπονδυλικής στήλης. Αυτές ήταν τα αναλγητικά φάρμακα, η ανάπαυση και ακινητοποίηση στο κρεβάτι, η σφικτή περίδεση της σπονδυλικής στήλης και η χειρουργική επέμβαση σπονδυλοδεσίας. Σήμερα υπάρχουν δύο ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές που θεραπεύουν άμεσα τον πόνο και σταθεροποιούν τη σπονδυλική στήλη. Είναι η σπονδυλοπλαστική και η κυφοπλαστική.

ΣΠΟΝΔΥΛΟΠΛΑΣΤΙΚΗ

Είναι μια μη χειρουργική εφαρμογή η οποία πραγματοποιείται με ακτινοσκοπική καθοδήγηση και υπο τοπική αναισθησία και ελαφρά καταστολή.Ο ασθενής τοποθετείται σε πρηνή θέση (μπρούμυτα) και αφού γίνει πολύ προσεκτική αντισηψία της περιοχής, μια ειδική βελόνα προωθείται δια μέσω του αυχένα του σπονδύλου, μέσα στο σώμα του σπονδύλου που έχει υποστεί το κάταγμα. Η σωστή και ασφαλής προώθηση και τελική θέση της βελόνας ελέγχεται συνεχώς με λήψη ακτινοσκοπικών εικόνων σε προσθιοπίσθια και πλάγια θέση.
Μια μικρή ποσότητα ακρυλικού τσιμέντου προωθείται μέσα από τον αυλό της βελόνας, στο σπονδυλικό σώμα. Το ακρυλικό τσιμέντο είναι ένας τύπος ιατρικού τσιμέντου που χρησιμοποιείται εδώ και πολλά χρόνια σε διάφορες ορθοπαιδικές χειρουργικές επεμβάσεις. Όταν το τσιμέντο εγχύεται έχει τη μορφή οδοντόκρεμας και μόλις βρεθεί μέσα στο σπόνδυλο πήζει ταχύτατα. Μετά από λίγες ώρες από το τέλος της σπονδυλοπλαστικής, ο ασθενής είναι σε θέση να περπατήσει χωρίς πόνο και να πάει στο σπίτι του ακόμη και την ίδια μέρα (6,7,8,9)


ΚΥΦΟΠΛΑΣΤΙΚΗ

Η κυφοπλαστική είναι μια νεώτερη τεχνική για την αντιμετώπιση των συμπιεστικών καταγμάτων των σπονδύλων πού εφαρμόζεται και αυτή με τοπική αναισθησία και ακτινοσκοπική καθοδήγηση. Το πλεονέκτημά της σε σχέση με τη σπονδυλοπλαστική είναι ότι επιπρόσθετα με την ανακούφιση από τον πόνο, σταθεροποιεί τη σπονδυλική στήλη και αποκαθιστά το ύψος και την παραμόρφωση της. Επίσης η έγχυση του τσιμέντου είναι πιο ελεγχόμενη ελαχιστοποιώντας τις πιθανότητες να διαρρεύσει προς το σπονδυλικό σωλήνα.Μια κάνουλα εργασίας τοποθετείται στο σώμα του πάσχοντος σπονδύλου δια μέσω του αυχένα, αμφοτερόπλευρα της σπονδυλικής στήλης. Γίνεται τρυπανισμός του οστού και στη συνέχεια τοποθετείται ένα ειδικό μπαλόνι από κάθε μεριά. Τα μπαλόνια αυτά φουσκώνονται με σκιαστική ουσία, ελεγχόμενα με ειδική συσκευή που μετράει την πίεση και παρακολουθούνται ακτινοσκοπικά. Όταν επιτευχθεί η επιθυμητή αποκατάσταση του ύψους και του σχήματος του σπονδυλικού σώματος τα μπαλόνια ξεφουσκώνουν και αποσύρονται. Η κοιλότητα που έχουν δημιουργήσει γεμίζει αμέσως με ακρυλικό τσιμέντο, το οποίο πήζει ταχύτατα και σταθεροποιεί το σπόνδυλο στην κανονική του θέση.
Μερικές ώρες αργότερα ο ασθενής είναι σε θέση να κινητοποιηθεί πλήρως και χωρίς πόνο.  (6,11,12,13,14)

ΚΙΝΔΥΝΟΙ – ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ

Οι κύριοι κίνδυνοι έχουν σχέση με την τοποθέτηση της βελόνας και την έγχυση του τσιμέντου. Είναι πιθανό το τσιμέντο να διαρρεύσει προς τα πίσω και να ασκήσει πίεση στις νευρικές ρίζες ή και στο νωτιαίο μυελό, προκαλώντας μόνιμη βλάβη. Αν και αυτό είναι μια σοβαρή και επικίνδυνη επιπλοκή, συμβαίνει εξαιρετικά σπάνια, σε λιγότερο από το 1% των ασθενών. Σε μια ανασκόπηση της Αμερικανικής Επιτροπής Τροφών και Φαρμάκων, ασφαλή δεδομένα ανέδειξαν 58 αναφερόμενες επιπλοκές από το 1999 έως το 2003 σε 200.000 εφαρμογές της τεχνικής. Άλλες πιθανές επιπλοκές της μεθόδου είναι η αιμορραγία, η λοίμωξη και η μη υποχώρηση του πόνου. (4,5)

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1. Stallmeyer MJB, Zoarski G: Patient evaluation and selection. In Percutaneous Vertebroplasty and Kyphoplasty, edn 2. Edited by Mathis JM, Deramond H, Belkoff SM. New York: Springer; 2006:60–61.
2. Huang C, Ross PD, Wasnich RD: Vertebral fracture and other predictors of physical impairment and health care utilization. Arch Intern Med 1996, 156:2469–2475.
3. Tosteson AN, Hammond CS: Quality-of-life assessment in osteoporosis: health-status and preference-based measures. Pharmacoeconomics 2002, 20:289–303.
4. Lindsay R, Silverman SL, Cooper C, et al.: Risk of new vertebral fracture in the year following a fracture. JAMA 2001, 285:320–323.
5. Charnley J: The reaction of bone to self-curing acrylic cement. A long-term histological study in man. J Bone Joint Surg Br 1970, 52:340–353.
6. Galibert P, Deramond H: Percutaneous acrylic vertebroplasty as a treatment of vertebral angioma as well as painful and debilitating diseases. Chirurgie 1990, 116:326–334; discussion 335.
7. Galibert P, Deramond H, Rosat P, et al.: Preliminary note on the treatment of vertebral angioma by percutaneous acrylic vertebroplasty. Neurochirurgie 1987, 33:166–168.
8. Jensen ME, Evans AJ, Mathis JM, et al.: Percutaneous polymethylmethacrylate vertebroplasty in the treatment of osteoporotic vertebral body compression fractures: technical aspects. AJNR Am J Neuroradiol 1997, 18:1897–1904.
9. Kaemmerlen P, Thiesse P, Jonas P, et al.: Percutaneous injection of orthopedic cement in metastatic vertebral lesions. N Engl J Med 1989, 321:121.
10. Lieberman IH, Dudeney S, Reinhardt MK, et al.: Initial outcome and efficacy of “kyphoplasty” in the treatment of painful osteoporotic vertebral compression fractures. Spine 2001, 26:1631–1638.
11. McGraw JK, Cardella J, Barr JD, et al.: Society of Interventional Radiology quality improvement guidelines for percutaneous vertebroplasty. J Vasc Interv Radiol 2003, 14:827–831.
12. Liu JT, Liao WJ, Tan WC, et al.: Balloon kyphoplasty versus vertebroplasty for treatment of osteoporotic vertebral compression fracture: a prospective, comparative, and randomized clinical study. Osteoporos Int 2010 21:359-364
13. Garfin SR, Yuan HA, Reiley MA: New technologies in spine: kyphoplasty and vertebroplasty for the treatment of painful osteoporotic compression fractures. Spine 2001, 26:1511–1515.
14. Nussbaum DA, Gailloud P, Murphy K: A review of complications associated with vertebroplasty and kyphoplasty as reported to the Food and Drug Administration medical device related web site. J Vasc Interv Radiol 2004, 15:1185–1192.