For Professionals
 
 

Μη Στεροειδή ΑντιΦλεγμονώδη και Παρακεταμόλη

Παπαδόπουλος Δημήτρης Επεμβατικός Ιατρός Πόνου - Fellow of Interventional Pain Practice (FIPP)

Ανανεώθηκε 30 December, 2010

ΓΕΝΙΚΑ

Τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη, η ασπιρίνη  και η παρακεταμόλη, είναι τα πιο συχνά χρησιμοποιούμενα φάρμακα για την αντιμετώπιση χρόνιων επώδυνων συνδρόμων. Τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη και η ασπιρίνη έχουν αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες σε αντίθεση με την παρακεταμόλη. Τα φάρμακα αυτά εμφανίζουν σε αντίθεση με τα οπιοειδή, το φαινόμενο της οροφής. Αυτό σημαίνει ότι μετά από μια συγκεκριμένη για κάθε φάρμακο δόση, η επιπλέον χορηγούμενη ποσότητα δεν παρέχει επιπρόσθετη αναλγησία.

Τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη και η ασπιρίνη μπορεί να προκαλέσουν επιπλοκές από το γαστρεντερικό σύστημα όπως γαστρίτιδα, έλκος και αιμορραγία στομάχου ή εντέρου, ενώ η παρακεταμόλη μπορεί να προκαλέσει, όταν ληφθεί σε πολύ υψηλή δόση , ηπατοτοξικότητα.

Ασθενείς με νοσήματα του ήπατος ,των νεφρών και οι αλκοολικοί διατρέχουν περισσότερο κίνδυνο να εμφανίσουν επιπλοκές ακόμη και με χαμηλές δόσεις των παραπάνω φαρμάκων.  Η κανονική χρήση των αντιφλεγμονωδών  φαίνεται ότι αυξάνει τον κίνδυνο αρτηριακής υπέρτασης.. Άλλες επιπλοκές που μπορεί να παρατηρηθούν σε χρόνια λήψη είναι αυτές από το καρδιαγγειακό και τους νεφρούς(νεφροπάθεια από αναλγητικά). Οι ασθενείς που λαμβάνουν ασπιρίνη για την αντιαιμοπεταλιακή και καρδιοπροστατευτική δράση της και σκοπεύουν να κάνουν χρήση αντιφλεγμονωδών, θα πρέπει να συμβουλεύονται πρωτύτερα τον καρδιολόγο τους, γιατί η σύγχρονη λήψη τους μειώνει τη δράση της ασπιρίνης όσον αφορά την προστασία της καρδιάς. Η συγχορήγηση παρακεταμόλης και αντιφλεγμονωδών φαρμάκων για μακρύ χρονικό διάστημα μπορεί να προκαλέσει σοβαρές επιπλοκές στη νεφρική λειτουργία και θα πρέπει να αποφεύγεται.

Υπάρχουν δυο κατηγορίες αντιφλεγμονωδών φαρμάκων, οι αναστολείς της κυκλοοξυγενάσης Ι (COX-1) και οι αναστολείς της κυκλοοξυγενάσης ΙΙ (COX-II). Υπάρχουν αντιφλεγμονώδη που αναστέλλουν την COX-I και την COX-II  όπως η νιμεσουλίδη , η δικλοφαινάκη, μελοξικάμη,η ναπροξένη και άλλα. Οι   κοξίμπες είναι εκλεκτικοί  αναστολείς της COX-II. Oι COX-II αναστολείς είναι αντιφλεγμονώδη με μικρότερο κίνδυνο εμφάνισης επιπλοκών από το γαστρεντερικό σύστημα, όταν λαμβάνονται για χρονικό διάστημα μικρότερο των έξι μηνών. Ο κίνδυνος εμφάνισης επιπλοκών αυξάνεται με την αύξηση της δοσολογίας και την παρατεταμένη χρήση τους.

ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΜΗ-ΣΤΕΡΟΕΙΔΩΝ ΑΝΤΙΦΛΕΓΜΟΝΟΔΩΝ

•    Πόνος οφειλόμενος σε οξεία φλεγμονή
•    Αρθρίτιδες
•    Κεφαλαλγία
•    Μυαλγία
•    Ήπιος ως μέτριος πόνος μη φλεγμονώδους αιτιολογίας
•    Καρκινικός πόνος
α)οστικές μεταστάσεις
β) πόνος μαλακών μορίων από συμπίεση ή διάταση ιστών
γ) σπλαγχνικός πόνος λόγω ερεθισμού του υπεζωκότα ή του περιτοναίου

ΑΝΤΕΝΔΕΙΞΕΙΣ

•    Πεπτικό έλκος εν ενεργεία
•    Οισοφαγίτιδα
•    Διαταραχές πηκτικότητας
•    Τελειόμηνος κύηση

ΧΡΗΣΙΜΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΓΙΑ ΤΑ ΜΗ-ΣΤΕΡΟΕΙΔΗ ΑΝΤΙΦΛΕΓΜΟΝΩΔΗ

1.    ΤΑ ΑΝΤΙΦΛΕΓΜΟΝΩΔΗ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΑΥΞΗΣΟΥΝ ΤΗΝ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΑ ΚΑΡΔΙΑΚΟΥ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟΥ ΠΟΥ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑΠΡΟΚΑΛΕΣΕΙ ΑΚΟΜΗ ΚΑΙ  ΘΑΝΑΤΟ

Η πιθανότητα αυξάνει
•    με την παρατεταμένη λήψη
•    σε ασθενείς με καρδιοπάθεια

2.    ΤΑ ΑΝΤΙΦΛΕΓΜΟΝΩΔΗ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΠΟΤΕ ΝΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΎΝΤΑΙ

•    αμέσως πριν ή μετά από επέμβαση αορτοστεφανιαίας παράκαμψης (by pass)
•    σε περίοδο κρίσης βρογχικού άσθματος

3.    ΤΑ ΑΝΤΙΦΛΕΓΜΟΝΩΔΗ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΠΡΟΚΑΛΕΣΟΥΝ ΕΛΚΟΣ ΚΑΙ ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΑ ΣΤΟ ΣΤΟΜΑΧΙ Ή /ΚΑΙ ΤΟ ΕΝΤΕΡΟ ΣΕ ΟΠΟΙΑΔΗΠΟΤΕ ΣΤΙΓΜΗ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ.

Το έλκος και η αιμορραγία
•    Μπορεί να συμβούν χωρίς καμιά προειδοποίηση
•    Μπορεί να προκαλέσουν θάνατο

4.    Η ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΑ ΠΡΟΚΛΗΣΗΣ ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΑΣ Η ΕΛΚΟΥΣ ΑΥΞΑΝΕΤΑΙ ΜΕ

•    Ταυτόχρονη λήψη κορτικοστεροειδών και αντιπηκτικών
•     Μακροχρόνια λήψη
•    Κάπνισμα
•    Λήψη αλκοόλ
•    Μεγάλη ηλικία
•    Φτωχή κατάσταση υγείας

5.   ΤΑ ΑΝΤΙΦΛΕΓΜΟΝΩΔΗ  ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΜΟΝΟΝ

•    Mε ακριβή συνταγή ιατρού
•    Στη χαμηλότερη αποτελεσματική δοσολογία
•    Για το μικρότερο δυνατό διάστημα

ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΜΗ ΣΤΕΡΟΕΙΔΩΝ ΑΝΤΙΦΛΕΓΜΟΝΩΔΩΝ

ΠΑΡΑΓΩΓΑ ΤΟΥ ΟΞΕΙΚΟΥ ΟΞΕΟΣ

1.    Δικλοφενάκη (voltaren)
2.    Ασεκλοφενάκη (biofenac)
3.    Ινδομεθακίνη (reumacid)

ΠΑΡΑΓΩΓΑ ΤΟΥ ΠΡΟΠΙΟΝΙΚΟΥ ΟΞΕΟΣ

1.    Ιβουπροφαίνη (advil, brufen, algofren,nurofen)
2.    Ναπροξένη (naprosyn)
3.    Κετοπροφαίνη (oruvail)

ΠΑΡΑΓΩΓΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΑΝΙΛΙΚΟΥ ΟΞΕΟΣ (ΦΑΙΝΑΜΑΤΕΣ)

1.    Ετοφαιναμάτη  (roiplon)
2.    Μεφαιναμικό οξύ (ponstan)

ΟΞΙΚΑΜΕΣ

1.    Λορνοξικάμη (xefo,xefo rapid)
2.    Μελοξικάμη (movatec, loxitan)
3.    Πυροξικάμη (feldene,brexin)
4.    Τενοξικάμη (tilcitin)

ΚΟΞΙΜΠΕΣ

1.    Ετορικοξίμπη (arcoxia)
2.    Σελεκοξίμπη (celebrex)
3.    Παρεκοξίμπη (dynastat) ενέσιμη μορφή μόνο

ΑΛΛΑ ΜΗ ΣΤΕΡΟΕΙΔΗ ΑΝΤΙΦΛΕΓΜΟΝΩΔΗ

1.    Νιμεσουλίδη (mesulid)

ΠΑΡΑΚΕΤΑΜΟΛΗ

Η μέγιστη ημερήσια δόση της δεν θα πρέπει να ξεπερνά τα 4 γραμμάρια λόγω του κινδύνου πρόκλησης οξείας ηπατικής ανεπάρκειας.
Μπορεί να συγχορηγηθεί σε συνδυασμό με άλλες κατηγορίες φαρμάκων βελτιώνοντας το αναλγητικό αποτέλεσμα. Δεν έχει αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες.

1.    Apotel
2.    Depon
3.    Panadol
4.    Lonarid απλό
5.    Spasmo-apotel
6.    panadol -extra
7.    apotel extra

ΠΑΡΑΓΩΓΑ ΤΟΥ ΣΑΛΙΚΥΛΙΚΟΥ ΟΞΕΟΣ

Ακετυλοσαλυκιλικό οξύ

1.    Aspirin
2.    Salospir
3.    Upsalgin