For Professionals
 
 

Άτυπη Προσωπαλγία

Παπαδόπουλος Δημήτρης Επεμβατικός Ιατρός Πόνου - Fellow of Interventional Pain Practice (FIPP)

Ανανεώθηκε 13 February, 2011

ΓΕΝΙΚΑ

Σύμφωνα με την International Headache Society ως άτυπη προσωπαλγία χαρακτηρίζεται ο συνεχής πόνος του προσώπου, ο οποίος δεν έχει τα κλασικά χαρακτηριστικά των κρανιακών νευραλγιών και για τον οποίο δεν μπορεί να αναγνωριστεί καμία σαφής αιτία. Σύμφωνα με αυτά τα κριτήρια, η διάγνωση της άτυπης προσωπαλγίας είναι πιθανή αν ο πόνος του προσώπου είναι εντοπισμένος, καθημερινός και διαρκεί όλη την ημέρα ή στη μεγαλύτερη διάρκεια της ημέρας.
Η ακριβής συχνότητα εμφάνισης της πάθησης είναι άγνωστη αλλά θεωρείται ότι εμφανίζεται συχνότερα στους ηλικιωμένους ενήλικες και σπάνια στα παιδιά.
Η παθοφυσιολογία της πάθησης είναι άγνωστη

ΔΙΑΓΝΩΣΗ

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

Ο πόνος της άτυπης προσωπαλγίας είναι καλά εντοπισμένος και συνεχής σε όλη σχεδόν τη διάρκεια της ημέρας. Μπορεί να εκτείνεται στο πρόσωπο κάτω από τη γραμμή τριχοφυΐας έως πάνω από το λαιμό και μέχρι μπροστά από το αυτί. Μπορεί στην αρχή να εντοπίζεται στη μια μεριά του προσώπου και αργότερα να επεκταθεί καιν στην άλλη πλευρά. Ο πόνος περιγράφεται σαν μια βαθιά πίεση ενίοτε και κάψιμο.  Ο πόνος συνήθως ξεκινάει από τη ρινοχειλική πτυχή ή από τα πλάγια του πηγουνιού και εξαπλώνεται προς την κάτω ή άνω γνάθο. Ο νευρολογικός έλεγχος σύμφωνα με τον ορισμό της άτυπης προσωπαλγίας είναι φυσιολογικός.

ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ

Ο ασθενής θα πρέπει να εξετάζεται από γναθοχειρουργό και νευρολόγο και να υποβάλλεται σε μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου για τον αποκλεισμό άλλης πρωτοπαθούς παθολογίας που υποκρύπτεται.

Η International Headache Society έχει θεσπίσει τα ακόλουθα διαγνωστικά  κριτήρια

1.    Ο πόνος στο πρόσωπο είναι καθημερινός,  διαρκεί σε όλο ή στο μεγαλύτερο μέρος της ημέρας και πληρεί τα κριτήρια 2 και 3
2.    Ο πόνος στην έναρξη του περιορίζεται σε μικρή περιοχή στο ένα μέρος του προσώπου και περιγράφεται ως βαθύς
3.    Ο πόνος δεν συνοδεύεται από απώλεια αισθητικότητας και άλλα φυσικά σημεία
4.    Ο ακτινολογικός έλεγχος του προσώπου και των γνάθων δεν αναδεικνύει καμία σχετική ανωμαλία

ΘΕΡΑΠΕΙΑ


Α. ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΗ

Η φαρμακευτική αγωγή περιλαμβάνει φάρμακα της κατηγορίας των τρικυκλικών αντικαταθλιπτικών και των αντιεπιληπτικών.  Η πρώτη επιλογή είναι η αμιτριπτυλίνη σε δοσολογία που κυμαίνεται από 25-100 mg την ημέρα.  Θετικά αποτελέσματα έχουν αναφερθεί με τη χορήγηση  βενλαφαξίνης ( venlafaxine) και φλουοξετίνης (fluoxetin)

Β. ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ

1.   Εφαρμογή παλμικής ραδιοσυχνότητας στο σφηνοϋπερώιο γάγγλιο σε ασθενείς με πόνο προσώπου συμπεριλαμβανομένων και αυτών με άτυπη προσωπαλγία περιγράφηκε σε αναδρομική μελέτη. Από τους πάσχοντες 21% ανέφερε πλήρη ανακούφιση και 65% ανέφερε καλή προς πολύ καλή βελτίωση του πόνου. Η τεχνική συνιστάται σε ασθενείς που δεν επιτυγχάνεται ικανοποιητική αναλγησία με τη συντηρητική αγωγή.
2.    Οι χειρουργικές θεραπείες φαίνεται να έχουν μικρή χρησιμότητα.  Η χειρουργική αποσυμπίεση του τριδύμου αποδείχτηκε αναποτελεσματική.

Η θεραπεία της άτυπης προσωπαλγίας είναι γενικά δύσκολη. Το σημαντικότερο ρόλο παίζουν τα φάρμακα και η ψυχολογική υποστήριξη.

ΠΗΓΕΣ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ

1.BRITISH ASSOCIATION FOR THE STUDY OF HEADACHE

2.PAIN PRACTICE JOURNAL